درنگی در معناشناسی و ماهیت شناسی تحلیلی واژه «پارادایم»
Authors
abstract
ابهام معنایی واژه «پارادایم»، از زمان پیدایش رسمی این اصطلاح، و گسترش آن در حوزه های گوناگون دانش و ورود نامناسب آن در جامعه علمی ایران، مانند مفاهیم بسیار دیگری، زمینه بدفهمی این واژه را در جامعه علمی ایران پدید آورده، تفسیرها و کاربردهای سلیقه ای بسیاری را از این اصطلاح رایج کرده است. در این نوشته کوشیده ایم به بازشناسی کاربردهای گوناگون این اصطلاح و تنقیح مفهومی، معناشناختی و ماهیت شناختی آن، در فلسفه علم بپردازیم و در نهایت، ضمن آسیب شناسی این تعریف ها، تعریفی بایسته از این اصطلاح به دست آوریم که به گمان ما بهتر می تواند کارآیی آن را نشان دهد.
similar resources
درنگی در معناشناسی و ماهیت شناسی تحلیلی واژة «پارادایم»
ابهام معنایی واژة «پارادایم»، از زمان پیدایش رسمی این اصطلاح، و گسترش آن در حوزه های گوناگون دانش و ورود نامناسب آن در جامعة علمی ایران، مانند مفاهیم بسیار دیگری، زمینة بدفهمی این واژه را در جامعة علمی ایران پدید آورده، تفسیرها و کاربردهای سلیقه ای بسیاری را از این اصطلاح رایج کرده است. در این نوشته کوشیده ایم به بازشناسی کاربردهای گوناگون این اصطلاح و تنقیح مفهومی، معناشناختی و ماهیت شناختی آن...
full textدرنگی در معناشناسی و ماهیتشناسی تحلیلی واژة «پارادایم»
ابهام معنایی واژة «پارادایم»، از زمان پیدایش رسمی این اصطلاح، و گسترش آن در حوزههای گوناگون دانش و ورود نامناسب آن در جامعة علمی ایران، مانند مفاهیم بسیار دیگری، زمینة بدفهمی این واژه را در جامعة علمی ایران پدید آورده، تفسیرها و کاربردهای سلیقهای بسیاری را از این اصطلاح رایج کرده است. در این نوشته کوشیدهایم به بازشناسی کاربردهای گوناگون این اصطلاح و تنقیح مفهومی، معناشناختی و ماهیتشناختی آن...
full textمعناشناسی تاریخی واژه «ربّ»
با توجه به اهمیت و جایگاه محوری اسم «ربّ» در نظام معنایی قرآنکریم، در این مقاله با هدف دستیابی به معنای واژه «ربّ» و سیر تاریخی تحول معنا و کاربرد آن در اشاره به «خدای راستین/ خالق» در زبانهای مختلف سامی و چگونگی راهیابی چنین کاربردی به زبان عربی پیش از نزول قرآنکریم، از روش معناشناسی تاریخی و زبانشناسی تاریخی- تطبیقی استفاده شدهاست. از اینرو ابتدا واژه «ربّ» عربی با بعضی واژههای خویشاوند ...
full textمعناشناسی واژه «احسان» در قرآن
واژه «احسان» یکی از کلمات بنیادین قرآن است که در ساخت دستگاه فکری و جهان بینی قرآنی نقش مهمی را ایفا میکند. این واژه در ادبیات قرآنی به دلیل ارتباط معنایی با سایر مفاهیم بنیادین قرآن مثل تقوا و ایمان، شامل حوزه معنایی گستردهای است. گستردگی شبکه معنایی این واژه در فرهنگ قرآنی به دلیل چرخش اساسی معیار حسن از سلایق شخصی به معیار توحیدی است. در این نوشتار ضمن بررسی معنای لغوی احسان و مقایسه مصادی...
full textمعناشناسی نوین از واژه شیطان
واژه «شیطان» که به دفعات در قرآن کریم آمده است، از پیدایش لفظ تا کسب مفهوم قرآنی اش تطور قابل ملاحظه ای داشته است. با معناشناسی این واژه بهروش تاریخی، معلوم می شود بر خلاف تصور اکثر اهل لغت، لفظ «شیطان» اشتقاقی از ریشه «شطن» به معنی دور شد یا «شیط» به معنی سوخت و هلاک شد، نیست، بلکه در پیدایش این کلمه و حتی تطور معنای آن تا مفهوم قرآنی اش انتقال معانی حسی مقدم بوده است. اما در بخش معناشناس...
full textتحلیلی بر معناشناسی واژه «کَبَد» در قرآنکریم با الهام از روش توشیهکو ایزوتسو
گام نخست برای دستیابی به معارف قرآن کریم، شناخت دقیق معانی واژگان آن است. در سالهای اخیر با رواج رویکرد معناشناسی در مطالعات قرآنی، شیوهای نو در این عرصه پدید آمده است. هدف این شیوه، اکتشاف معنایی است که در لایههای متن نهفته شده است تا بتوان از طریق ساختار الفاظ قرآن، معنای دقیق و جامع واژه مورد نظر را استخراج نمود. از مشهورترین این روشها، روش ایزوتسو است. این مقاله با استفاده از روش ا...
full textMy Resources
Save resource for easier access later
Journal title:
روش شناسی علوم انسانیجلد ۱۶، شماره ۶۳، صفحات ۷۷-۹۶
Hosted on Doprax cloud platform doprax.com
copyright © 2015-2023